Mudanya Gezi, Rehberi

Doğal güzelliklerinin yanında tarih kokan Tirilye’de  Dündar Evi olarak bilinen Hagios Ioannes Rum Kilisesi (Yuannes Kilisesi) Kurtuluş Savaşı sonrasında Rumların bölgeyi terk etmesi ardından özel mülkiyete geçmiştir. 19. yüzyıl yapısı kilisenin üç katlı batı cephesi günümüzde konut olarak kullanılıyor. Doğal güzelliklerin yanında tarihi yapılara meraklıysanız Tirilye'yi mutlaka ziyaret etmelisiniz.

Mudanya rıhtım şeridinde, denize sıfır uzunca altın sarısı bir bina olan Mudanya Garı, 1849 yılında Fransızlar tarafından gümrük binası olarak inşa edildi. Mudanya'nın simgelerinden biri olan ve karakteristik mimarisinin yanında bakımlı olması gece aydınlatmasıyla dikkat çeken tarihi bina şu an otel olarak hizmet vermekte olup bu tarihi binada konaklayarak, bir şeyler yiyip içerek geçmiş yılların gizemli atmosferini soluyabilirsiniz.  Binanın hikayesi yazımızın devamında sizi bekliyor.

Hristiyanlığın kadim dönemlerinde büyük ilgi gören Tiirilye ve çevresinde çok sayıda görkemli kilise, manastır inşa edilirken, bu yapılardan birisi de Kemerli Kilise’dir. Ortodoks dünyası için oldukça önemli olan Kemerli Kilise’nin sütunlarının Mısır’ın İskenderiye şehrinden getirildiği belirtilirken, yapının 13. yüzyıl sonunda yapıldığı biliniyor.

Mudanya’nın Kumyaka Mahallesi’nde bulunan Baş Melekler Kilisesi dünyanın en eski üçüncü kilisesi olarak biliniyor. 780 yılında inşa edilen bin 234 yıllık kilise, Taksiyarhon adıyla da anılıyor.  Bizans İmparatoru IV. Konstantinos Porphyrogenetos döneminde 780-797 yılları arasında yapılan ve mülkiyeti özel şahsa ait olan Baş Melekler Kilisesi, bir süre önce İstanbul Fener’de bulunan Fener Rum Patrikhanesi'ne satıldı  Satın alma işlemini Bursa Metropolitliğine atanan Elpidophoros Lambriniadis gerçekleştirdi.

Nesilden nesile aktarılan kat kat lezzet " Girit Tatlısı " Mudanya mutfağının enfes lezzetlerinden olup, şerbetli tatlı sevenlerin sofralarının baş köşesinde yer bulmaktadır.

Ama hemen belirtmekte yarar var ki bu enfes lezzet malzeme kalitesinden ve miktarından taviz verilmeden yapılmalıdır ki damaklarda unutulmaz bir tat bıraksın.

Kahvaltı fofralarımıza hem renk, hem de enfes bir lezzet eklemek için dayanılmaz bir seçenek, Girit usulü portakal reçeli. Kış mevsiminin bolca bulunan meyvelerinden portakalın Girit'e özel tarifine göre  yapılan reçeli sayesinde kahvaltı sofralarınızda unutulmaz damak tadını aylarca yaşayabilirsiniz. Zira doğal katkısız ve Girit usulü olarak yapacağımız reçelimizin lezzeti müthiş, raf süresi de bir hayli uzun.

Küçük yerleşimlerin mutfaklarından söz edebilmek için, yakın çevresinin yüzyıllık, hatta binyıllık mutfak alışkanlıklarından söz etmek yararlı olur.

Mudanya, tarihi kayıtlara her ne kadar küçük bir yerleşim olarak geçmişse de, koskoca Osmanlı İmparatorluğu’nun beşiği olan Bursa ilinin denize bakan yüzü, gözü, gözbebeğidir. Uludağ’ın keskin ve karlı yamaçlarının serinliği, Mudanya’nın oylumlu koylarının ılımanlığına bırakınca kendini, bütün bir Anadolu coğrafyası ‘hazır ola’ durur sanki!

Bostanın heybetlisi, en ulu’su.
Kültürümüzün vazgeçilmezi. hatırlarım, çocukluğumda bu sebzeleri yediğimiz için bazıları tarafından eleştirilirdik. Günümüzde ise şevketi bostanı öyle yemeklere karıştırıyorlar ki, şaşırıp kalıyorum
Şevketi bostanın yapılışını sizlerle paylaşıyorum.

Dünya üzerinde pek çok börek çeşidi olsa da Girit Böreğinin yeri ayrıdır. Mudanyamıza mübadele sonucunda gelen Girit Türkleri, Girit'lerin (Giritler Yunan değildir başlı başına bir millet ve medeniyettir) enfes lezzetlerini Mudanya mutfağına dahil etmişlerdir. İşte bu müthiş lezzetlerden biri Girit Böreği tarifi.

Mutfağımızın olmazsa, olmazıdır. Patatesin doğranma şekli, yumurta miktarı ve yumurtanın pişme kıvamı kişiye göre farklı olabilir.

Ömer Beydeş'in tarifi ile işte SUGATO

Bazıları bu yemekte et, bazıları da salça kullanılmaması gerektiğini söyleyeceklerdir. Girit, 8.303km² 'lik çok büyük bir ada. Geçmiş zamanın haberleşme, ulaşım ve yemek için gerekli malzemelere ulaşma şartları göz önüne alındığında atalarımızın bu yemeği yörelere göre etli, etsiz, salçalı, salçasız pişirdiklerini biliyorum. Bugün sizlere bu yemeğin bana göre en güzel pişirme şekli olan kuzu etli ve salçalı tarifini vereceğim.

Yine sofralarımızın vazgeçilmez nefis bir zeytinyağlı tarifi Ayvalı, Portakallı Kereviz.