Mudanya Gezi, Rehberi

Zeytinlikler içinde güzel bir mahalle olan Aydınpınar’da zamanın tüm yıpranmışlığına rağmen kısmende olsa ayakta kalmaya çalışan Hagios Apostoloi Kilisesi kültür mozaiğimizdenden biri.  1846-1870 yılları arasında Bursa Metropoliti Konstantios döneminde yapıldığı bilinen kilise, iki asırdır varlığını sürdürüyor. Eski adı Misebolu olan eski Rum yerleşimi Aydınpınar’daki kilise, 1922 yılından sonra camiye dönüştürülmüş ve çan kulesi bir süre minare olarak kullanılmıştı.

Mudanya'da Şükrü Çavuş Mahallesi Köşk Sokak'ta yer alan Tahir Paşa Konağı Müzesi, 18. yüzyıl Osmanlı mimarisinin en seçkin örneklerinden biri. Osmanlı Padişahını tekraren konuk eden bu konak yaşanmış gizemli hikayeleri de barındırıyor. Mudanya'ya yolunuz düştüğünde mutlaka ziyaret etmenizi ve müze görevlisinden padişah odasıyla ilgili ilginç yaşanmışlıkları dinlemenizi özellikle tavsiye ediyoruz. Konak tarih kokan muhteşem bir yapı olup ayrıntılar yazımızın devamında sizleri bekliyor.

Tirilye’de bulunan Hagios Stephanos Kilisesi, şu an cami olarak hizmet veriyor. Yöremizdeki en eski ve özgün Bizans kiliselerinden biri olan tarihi yapı, 610-850 yılları arasından günümüze kadar gelen önemli Bizans mimarisi yapılarındandır. Kilise olarak inşa edilen mimari yapının ilk ismi Aya Todori olarak biliniyor. Kapısında bulunan yazıda Hicri 968, Miladi 1560 tarihleri bulunan kilisenin ismi, sonradan Fatih Camii olarak değiştirilerek kullanıma açıldı. Tarihin izlerini taşıyan bina Kenolakkus Manastırı Kilisesi adıyla da bilinir.

Mudanya Hasan Bey Mahallesinde, mahalleye de adını veren Hasan Bey Türbesi ve Camisi bulunmaktadır. Hasan Mısribey Cami kare planlı bir camidir ve tek minaresi bulunmaktadır.Giriş kapısında yer alan taş kitabeye göre Hasan Bey tarafından Hicri 1063 Miladi 1652 – 1653 yıllarında inşa edilmiştir.

Doğal güzelliğinin yanı sıra birbirinden farklı kültürlerle renklenen Mudanya, tarihteki ihtişamının her detayını hissettiren uygarlıkların izlerini taşıyor. Bunlardan biri olan Mudanya Dereköy’deki tarihi kilise, zamanın yıpratıcılığına rağmen direniyor. Eski adı Rumcada dere anlamındaki Potamia’dan gelen Dereköy’deki tarihi kilise, büyüleyici ihtişamını sürdürmek için zamana direniyor.

Uygarlıklar beşiği Bursa’nın cennet köşelerinden Mudanya’da antik bir liman Kapanca … Diğer bir adıyla Germenicopolis … Tarihin ticaret sırlarını derinliklerinde saklayan Kapanca Antik Limanı, bugün doğayla buluşmak isteyenlerin eşsiz rotası… Yeşil bir bitki örtüsünün üzerinde yükselen bir medeniyete sahip Mudanya’nın huzur limanı Kapanca, dünden bugüne içinde bulundurduğu güzelliklerle selamlıyor ziyaretçilerini.

Tirilye’de doğan ve Yunanistan’da eğitim gördükten sonra Metropolit olarak Küçük Asya'ya (Türkiye’ye) dönen Chirisostomos tarafından 1904- 1909 yılları arasında yaptırılan Taş Mektep, restore ediliyor. Kıbrıslı Rum lider Başpiskopos Makarios’un eğitim gördüğü rivayet edilen bu okulda müdür olarak görev yapan Hrisostomos  ( Chrisostomos ), daha sonra İzmir metropolitanı olmuştur.

Mudanyalılar arasında ‘Eski Hamam’ veya ‘Yukarı Hamam’ olarak da adlandırılan ‘Hasan Bey Hamamı’ Namazgâh Caddesi ile Eski Su Sokağın kesiştiği köşede yer almaktadır. Yapı üzerinde bir kitabenin bulunmamasından dolayı, yapanı, yaptıranı ve inşaa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte yapısal özellikleri nedeniyle ‘Mirliva-i Mısri Hasan Bey’in tarafından 17. yüzyılda yaptırdığı kabul edilmektedir.

Mudanya’da yaşayan Ortodoks Rumların en önemli, en büyük kilisesi olan bu görkemli yapı, günümüzde Uğur Mumcu Kültür Merkezi olarak hizmet veriyor. Mudanya Merkezi’ndeki Ortodoks Kilisesi’nin kesin tarihi ve yaptıranı belli olmamakla birlikte, yapının kuzey cephesinde orta sıradaki pencerelerden birinde 1834 tarihli yedi satırlık bir kitabe bulunuyor. Geçmişten günümüze uzanan bu metinde

Doğal güzelliklerinin yanında tarih kokan Tirilye’de  Dündar Evi olarak bilinen Hagios Ioannes Rum Kilisesi (Yuannes Kilisesi) Kurtuluş Savaşı sonrasında Rumların bölgeyi terk etmesi ardından özel mülkiyete geçmiştir. 19. yüzyıl yapısı kilisenin üç katlı batı cephesi günümüzde konut olarak kullanılıyor. Doğal güzelliklerin yanında tarihi yapılara meraklıysanız Tirilye'yi mutlaka ziyaret etmelisiniz.

Uzaktan bakıldığında küçük bir kaleyi andıran Aya Yani Manastırı, bugün özel mülkiyette bir arsada varlığını korusa da eski ihtişamını arayan yapılardan biri… Tirilye’ye 5 kilometre uzakta, toprak bir yol, zeytinliklerden ve günebakan tarlalarından geçerek ulaşılıyor Aya Yani’ye...

Hagios Sergios Manastırı ismiyle de anılan Medikion Manastırı, Tirilye’den Eşkel Limanı’na giden yolun üzerinde bulunuyor. Manastırın kuzeybatısında bir Rum Maşatlığı bulunuyor. İlk inşa edildiğinde Hagios Sergios’a adanan Medikion Manastırı, 11. yüzyılda ismi değiştirilerek şimdiki adını almış. İlk olarak 8. yüzyılda kurulduğu bilinen ve çiftlik olarak kullanılan manastırın yalnızca duvarlarıyla, her birinin ağırlığı 200 kilo gelen görkemli giriş kapıları günümüze kadar ulaşmış.