Mudanya Gezi, Rehberi

Uygarlıklar beşiği Bursa’nın cennet köşelerinden Mudanya’da antik bir liman Kapanca … Diğer bir adıyla Germenicopolis … Tarihin ticaret sırlarını derinliklerinde saklayan Kapanca Antik Limanı, bugün doğayla buluşmak isteyenlerin eşsiz rotası… Yeşil bir bitki örtüsünün üzerinde yükselen bir medeniyete sahip Mudanya’nın huzur limanı Kapanca, dünden bugüne içinde bulundurduğu güzelliklerle selamlıyor ziyaretçilerini.

Tirilye’de doğan ve Yunanistan’da eğitim gördükten sonra Metropolit olarak Küçük Asya'ya (Türkiye’ye) dönen Chirisostomos tarafından 1904- 1909 yılları arasında yaptırılan Taş Mektep, restore ediliyor. Kıbrıslı Rum lider Başpiskopos Makarios’un eğitim gördüğü rivayet edilen bu okulda müdür olarak görev yapan Hrisostomos  ( Chrisostomos ), daha sonra İzmir metropolitanı olmuştur.

Mudanyalılar arasında ‘Eski Hamam’ veya ‘Yukarı Hamam’ olarak da adlandırılan ‘Hasan Bey Hamamı’ Namazgâh Caddesi ile Eski Su Sokağın kesiştiği köşede yer almaktadır. Yapı üzerinde bir kitabenin bulunmamasından dolayı, yapanı, yaptıranı ve inşaa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte yapısal özellikleri nedeniyle ‘Mirliva-i Mısri Hasan Bey’in tarafından 17. yüzyılda yaptırdığı kabul edilmektedir.

Mudanya’da yaşayan Ortodoks Rumların en önemli, en büyük kilisesi olan bu görkemli yapı, günümüzde Uğur Mumcu Kültür Merkezi olarak hizmet veriyor. Mudanya Merkezi’ndeki Ortodoks Kilisesi’nin kesin tarihi ve yaptıranı belli olmamakla birlikte, yapının kuzey cephesinde orta sıradaki pencerelerden birinde 1834 tarihli yedi satırlık bir kitabe bulunuyor. Geçmişten günümüze uzanan bu metinde

Doğal güzelliklerinin yanında tarih kokan Tirilye’de  Dündar Evi olarak bilinen Hagios Ioannes Rum Kilisesi (Yuannes Kilisesi) Kurtuluş Savaşı sonrasında Rumların bölgeyi terk etmesi ardından özel mülkiyete geçmiştir. 19. yüzyıl yapısı kilisenin üç katlı batı cephesi günümüzde konut olarak kullanılıyor. Doğal güzelliklerin yanında tarihi yapılara meraklıysanız Tirilye'yi mutlaka ziyaret etmelisiniz.

Tirilye’de zeytin hasadı zamanında sokaklar sıkılan zeytinlerin kokusuyla dolar. İsmi zeytinle özdeşleşen, ürünleri Osmanlı döneminde ABD’ye kadar ulaşan Tirilye’de bulunan tarihi zeytinyağı fabrikası da yılların yıpratıcılığına karşı meydan okuyor. Osmanlı döneminde sadrazamlar, yabancı büyükelçiliklere verilecek davetlerde büyükelçilerden ne yiyeceklerine dair bir liste isterler.

Uzaktan bakıldığında küçük bir kaleyi andıran Aya Yani Manastırı, bugün özel mülkiyette bir arsada varlığını korusa da eski ihtişamını arayan yapılardan biri… Tirilye’ye 5 kilometre uzakta, toprak bir yol, zeytinliklerden ve günebakan tarlalarından geçerek ulaşılıyor Aya Yani’ye...

Hagios Sergios Manastırı ismiyle de anılan Medikion Manastırı, Tirilye’den Eşkel Limanı’na giden yolun üzerinde bulunuyor. Manastırın kuzeybatısında bir Rum Maşatlığı bulunuyor. İlk inşa edildiğinde Hagios Sergios’a adanan Medikion Manastırı, 11. yüzyılda ismi değiştirilerek şimdiki adını almış. İlk olarak 8. yüzyılda kurulduğu bilinen ve çiftlik olarak kullanılan manastırın yalnızca duvarlarıyla, her birinin ağırlığı 200 kilo gelen görkemli giriş kapıları günümüze kadar ulaşmış.

Mudanya rıhtım şeridinde, denize sıfır uzunca altın sarısı bir bina olan Mudanya Garı, 1849 yılında Fransızlar tarafından gümrük binası olarak inşa edildi. Mudanya'nın simgelerinden biri olan ve karakteristik mimarisinin yanında bakımlı olması gece aydınlatmasıyla dikkat çeken tarihi bina şu an otel olarak hizmet vermekte olup bu tarihi binada konaklayarak, bir şeyler yiyip içerek geçmiş yılların gizemli atmosferini soluyabilirsiniz.  Binanın hikayesi yazımızın devamında sizi bekliyor.

Hristiyanlığın kadim dönemlerinde büyük ilgi gören Tiirilye ve çevresinde çok sayıda görkemli kilise, manastır inşa edilirken, bu yapılardan birisi de Kemerli Kilise’dir. Ortodoks dünyası için oldukça önemli olan Kemerli Kilise’nin sütunlarının Mısır’ın İskenderiye şehrinden getirildiği belirtilirken, yapının 13. yüzyıl sonunda yapıldığı biliniyor.

Mudanya’nın Kumyaka Mahallesi’nde bulunan Baş Melekler Kilisesi dünyanın en eski üçüncü kilisesi olarak biliniyor. 780 yılında inşa edilen bin 234 yıllık kilise, Taksiyarhon adıyla da anılıyor.  Bizans İmparatoru IV. Konstantinos Porphyrogenetos döneminde 780-797 yılları arasında yapılan ve mülkiyeti özel şahsa ait olan Baş Melekler Kilisesi, bir süre önce İstanbul Fener’de bulunan Fener Rum Patrikhanesi'ne satıldı  Satın alma işlemini Bursa Metropolitliğine atanan Elpidophoros Lambriniadis gerçekleştirdi.